इजरायलमा नेपाली कामदार भिषा बन्दको असर र समिक्षा

हरि मानन्दर
ईजराईल,

नेपाली साधारण लेखपढ गर्न जान्नेदेखिकाहरू इजरायलमा आएर जसोतसो करीव महिनावरी रू. ५०,००० (पचास हजार) कमाउन सक्नु नेपालीका लागि ठूलो कुरा नै मान्नुपर्छ । तर इजरायलमा भिषा पाउन सजिलो भए पनि इजरायली एजेन्सीदेखि नेपाली म्यानपावर र नेपाली कामदारहरू जो इजरायलमा कानुन विपरीत नेपाली सोझा कामदारहरूलाई जति भने पनि तिर्न तैयार हुन्छन् नेपालीहरू भन्दै बढी भन्दा बढी रकम असुल्ने र आफुले मनग्ये पैसा कमाउने गरेको यथार्थतालाई नजीकबाटै केलाएर हेर्न सकिन्छ । यसरी दिनानुदिन कुल लागत खर्च बढाउँदै लगेका यी नेपाली म्यानपावर र इजरायलवासी नेपाली कामदार एजेन्सीहरूका कारण पनि सायद यो बन्द भएको अनुमान गर्न सकिन्छ । नेपालमा इजरायल कामदार पठाउने म्यानपावर कम्पनीहरूले झुठा विज्ञापन निकाली ९०० अमेरिकी डलर तलब भनेर समेत तोक्न पछि परेनन् जबकि इजरायलमा शुरूमा आउने कामदारको तलव भनेको बढीमा ६५० अमेरिकी डलर हुन्छ । यस्तै कमाइ यथासक्य बढाउनुका लागि कामदारहरूको भिषा निकाल्न होडबाजी गर्ने नेपाली एजेन्सीहरूले यहाँका घुसखोरी इजरायली एजेन्सीलाई अनावश्यक बढी रकम तिरेर आफुले भनेका कामदारहरूको भिषा निकाल्ने प्रथाका कारण पनि यस्तो हुन गएको अनुमान सजिलै लगाउन सकिन्छ ।


बन्द हुनुको पिडा धेरैलाई छ भने इजरायलमा एजेन्सी काम गर्ने नेपालीहरूले अब टाउकोमा हात राख्नुपर्ने हुन्छ वास्तवमै केहि महिना मात्र पनि इजरायल प्रवेश पुनः खुलेन भने । यसका अतिरिक्त सयौं नेपालीहरूले दिनानुदिन आफ्नो आयआर्जन गुमाउने समेत पक्का छ । यहाँ इजरायलमा नेपाली एजेन्सीहरूले इजरायली एजेन्सीहरूलाई पैसा दिइसकेका हुन्छन् तर ति इजरायली एजेन्सीहरूले घात नगरे त पैसा फिर्ता होला नत्र विना भरपाई दिइएका यस्ता पैसाका कारोवारले के रूप लिने हो भन्न सकिनेवाला चाहि छैन । यस्तै नेपाली एजेन्सीहरूलाई इजरायलमा दुःख गरेर कुनै आफन्तहरू मगाउनका लागि दिइएको रकमको जिम्मा कस्ले लिने? यता करीव बर्ष लागएर कमाएको सम्पत्ति जाने उता नेपालमा आफन्तहरू इजरायलको जान नपाउनुको पिडा खेप्नु पर्ने, यस्तो स्थितिमा के हुन सक्ला त अगाडिका कदमहरू इजरायली सरकार तथा नेपाली सरकार र सम्बन्धित निकायहरूको ?



नेपालमा इजरायल कामदार पठाउने म्यानपावरहरूले श्रम विभागमा स्विकृति लिनका लागि श्रमका कर्मचारीहरूलाइ घुस दिएर आफ्ना कामदारहरूको अनुपस्थितिमा समेत श्रम स्विकृतिको टिकट टाँसिदिने प्रथाले पुनः श्रम विभागका कर्मचारीदेखि प्रमुखसम्मलाई दिनगन्ती कमाई नहुने हुँदा विचरा कर्मचारीहरू अब हातको कलम टोकेर बस्ने स्थिति आउने भो । त्यस्तै गाँउघरका सोझाहरूलाई विभिन्न प्रलोभन देखाएर म्यानपावरसम्म पु−याउने केहि दलालहरू जस्लाई म्यानपावर कम्पनीले सम्पर्क व्यक्तिको रूपमा लिने गर्छन् फेरि तिनीहरू पनि कता जाने ? तिनीहरू पनि धाकरवाफ देखाएर आफुलाई इजरायल पठाउने ठुलै मान्छेको दर्जामा दाँजिसकेकाछन् । अब ति समपर्क व्यक्ति इजरायल बन्द भयो भने न म्यानपावर कम्पनीले हेर्छ न गाउँघर तिर फर्केन वातावरण बनेको हुन्छ । गाउ फर्कन गाउघरका आफ्नैहरूको पैसा लिइएको छ शहर बसुँ खर्चका लागि कमाइ छैन । अब कसरी चलाउने त दिनाचर्या ?



अन्तमा, इजरायल नेपालीका लागि अति उपयुक्त गन्तव्य हो र इजरालयमा कामदार मगाउने तरिका अरू देशमा भन्दा फरक भएकाले र जति भने पनि हुने भएकाले अरू देशहरूमा भन्दा नेपालमा इजरायली एजेन्सीहरूको आँखा परेको कुरा मनन गर्नैपर्छ । तसर्थ यसलाई व्यवस्थित बनाउने र अनावश्यक रकम असुल्ने प्रथा हटाउने गर्दा उपयुक्त होला कि? यस्तै इजरायलमा कामदार भिषामा आएका नेपालीहरूलाई काम नगरी यस्ता २ नम्वरी पेशामा संलग्नता गर्न कानुनी उपचार भएता पनि यसको पालना इजरायली सरकारले नगरेको र आइन्दा यस्तो काम गर्नेहरूलाई रोक लगाउने तथा फिर्ता पठाउने कार्य भएमा अति उत्तम हुनसक्छ कि? जे होस जसरी हुन्छ नेपाली कामदार इजरायल आउन पाउनुपर्छ तर कम लागत ( जति लाग्छ र इजरायली तथा नेपाली सरकारले तोकेको दरमा) मा नै इजरायल आउनुपर्छ यस्का लागि अहिलेसम्मका सबै इजरायली एजेन्सीहरू, नेपाली म्यानपावर कम्पनीहरू, तथा इजरायलमा बसेर कामदारहरूको व्यापार गर्ने इजरायली तथा नेपाली व्यक्तिहरूलाई विस्थापित गरि वा नयाँ नियम र दायरा भित्र राखी काम गर्न र गराउने गरिनु अति जरूरी देखिन्छ ।



यो प्रस्तुती को मु्ल्यांङ्कन गर्नुहोस!: